ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO
W PUBLICZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. JANUSZA KORCZAKA W GĄSAWACH RZADOWYCH
w klasach IV-VIII
I. Zasady oceniania opracowano na podstawie dokumentów:
- szkolnych zasad oceniania,
- podstawy programowej kształcenia ogólnego z języka polskiego,
- programu nauczania „Nowe Słowa na start!” Marleny Derlukiewicz.
II. Ocenianie przedmiotowe ma na celu: - poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych z języka polskiego,
o postępach w tym zakresie, udzielenie mu pomocy w samodzielnym planowaniu swojego
rozwoju oraz motywowanie do dalszej pracy, - dostarczenie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielowi informacji o postępach,
trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia, - dać nauczycielowi informacje o efektywności jego nauczania, właściwym doborze
materiałów, metod i sposobów nauczania.
III. Obszary oceniania:
- pisemne: prace klasowe, testy, sprawdziany (literackie, gramatyczne, z lektury), dyktanda,
kartkówki, samodzielne projekty pisemne, - ustne: aktywność na lekcjach, wypowiedzi ustne na zadany temat, czytanie tekstów,
opowiadania twórcze i odtwórcze, referowanie określonych zagadnień, - praktyczne: praktyczne posługiwanie się podstawowymi pojęciami i terminami
wyszczególnionymi programem nauczania, przygotowanie do lekcji, praca w grupie,
rozwiązywanie problemów, prezentacja referatu, informacji samodzielnie przygotowanych.
IV. Ocenianiu podlega m.in.:
- mówienie (wypowiedzi dotyczące rozmaitych tekstów kultury, udział w dyskusji),
- pisanie, redagowanie określonych form wypowiedzi (prace klasowe, kartkówki),
- posługiwanie się poznanymi zasadami ortograficznymi (testy ortograficzne, dyktanda),
- znajomość wybranych zagadnień z nauki o języku – gramatyki (odpowiedzi, kartkówki, testy,
sprawdziany), - inne prace (m.in. projekty, praca w grupach, inscenizacje),
- aktywność na lekcji,
- stosowanie samodzielnie zdobytych wiadomości,
- praca własna nad samokształceniem.
V. ZASADY - Nauczyciel na początku roku szkolnego informuje uczniów, a tym samym rodziców o
wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania
oraz o sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów. Pojawiają się odpowiednie
zapisy w dzienniku lekcyjnym oraz w rozkładach materiału. - Stosuje się sześciostopniową skalę ocen.
- Ocenianie pozastopniowe:
dopuszcza się stawianie we własnych nauczycielskich notatkach „+” za aktywność na
zajęciach np. kilkukrotne zabranie głosu i poprawne wypowiedzi w czasie lekcji, praca w
grupie, własne inicjatywy; wykorzystanie dodatkowych materiałów podczas lekcji;
zdobycie pięciu plusów jest równe uzyskaniu oceny bardzo dobrej do dziennika, zdobycie
czterech plusów pozwala wstawić ocenę dobrą;
dopuszcza się stawianie we własnych nauczycielskich notatkach „-” za „aktywność” na
zajęciach (brak pracy w czasie lekcji; kilkukrotne nieudzielanie odpowiedzi na pytania
w czasie zajęć; bierne uczestnictwo w pracy w grupie, brak własnego wkładu pracy; braki,
niekompletność (tematów, notatek, zadań) zeszytu przedmiotowego, zeszytu ćwiczeń,
lekturnika (jeśli jest prowadzony);
pięć minusów daje ocenę niedostateczną do dziennika.
- Prace klasowe, testy, wypracowania są zapowiadane z przynajmniej tygodniowym
wyprzedzeniem. - Nauczyciel ma obowiązek sprawdzenia i oddania prac w ciągu dwóch tygodni od ich napisania.
- Każda ocena jest opatrzona komentarzem nauczyciela ustnym lub pisemnym, szczególnie ocena
niedostateczna. - Wszystkie prace klasowe uczeń powinien poprawić, czyli dokonać analizy i korekty popełnionych
błędów. - Uczeń ma tylko raz prawo do poprawy otrzymanej oceny. Powinien to zrobić w ciągu dwóch
tygodni od uzyskania oceny. Należy termin poprawy uzgodnić z nauczycielem. - Nieobecność z przyczyn losowych na zajęciach, na których odbywało się sprawdzanie
umiejętności i wiadomości, nie zwalnia ucznia z konieczności pisania lub odpowiadania z tego
zakresu. Winien to zrobić w ciągu tygodnia od powrotu do szkoły po wcześniejszym omówieniu
się z nauczycielem. - Uczeń ma obowiązek prowadzić systematycznie zeszyt przedmiotowy, zeszyt ćwiczeń oraz
lekturnik (jeśli nauczyciel w danej klasie go prowadzi). Po nieobecności na lekcji zeszyty
i lekturnik powinny być uzupełnione. - Zadaniem, które uczeń wykonuje w domu w ramach samokształcenia i doskonalenia jest
przeczytanie tekstu literackiego. Jej niewykonanie skutkować może oceną niedostateczną. - Jeśli nauczyciel stwierdzi niesamodzielność prac pisanych przez ucznia, to dokonuje
odpowiedniego wpisu do e-dziennika w ramach oceny zachowania oraz wyznacza uczniowi
nowy termin oddania samodzielnej pracy. - W przypadku nieoddania samodzielnego projektu pisemnego nauczyciel wstawia w e-dzienniku
w ramach oceny zachowania negatywną uwagę w ramach niewykonania obowiązków ucznia.
Uczeń jest zobowiązany do jak najszybszego oddania takiej pracy. - Kartkówki nie wymagają zapowiadania.
- „Forma ochrony” dla uczniów. Uczeń może zgłosić bez żadnych konsekwencji (pod warunkiem,
że zgłoszenie to nastąpi tuż po powitaniu klasy i wykonaniu czynności porządkowych a przed rozpoczęciem
normalnego toku lekcji) w półroczu trzy razy nieprzygotowanie do lekcji, które będzie odnotowane
w e-dzienniku w ramach oceny zachowania.
Na takiej lekcji uczeń jest zobowiązany do uważnego słuchania i notowania.
Nieprzygotowanie nie może być zgłoszone w przypadku zapowiedzianych sprawdzianów wiedzy
i umiejętności. - Uczeń nie ponosi żadnych konsekwencji, jeśli zgłosi nieprzygotowanie, które nastąpiło
z ważnych przyczyn i jest potwierdzone pisemnie przez rodzica. - Uczeń może otrzymać możliwość zdobycia dodatkowych ocen za prace nadobowiązkowe
zlecone przez nauczyciela lub podjęte z własnej inicjatywy. - Informacja o zagrożeniu oceną niedostateczną pojawia się w określonych przez dyrektora
terminach. - Informacja o przewidywanych rocznych ocenach pojawia się w określonych przez dyrektora
terminach. - Duży wpływ na ocenę półroczną i roczną (która jest podsumowaniem rocznej pracy ucznia na
zajęciach) mają oceny z prac pisanych przez ucznia w szkole i bazujących na wiadomościach
i umiejętnościach. - Ocena roczna jest wypadkową oceniania całorocznego i w równym stopniu uwzględnia oceny
z pierwszego i drugiego półrocza. Tym samym uwzględnia ocenę półroczną i nie jest wystawiana
wyłącznie na podstawie ocen z drugiego półrocza. - W słabszym zespole klasowym można niektóre kryteria ocen i wymagań obniżyć.
- Ocena ucznia z dysfunkcjami stwierdzonymi orzeczeniem lub opinią odpowiedniej poradni jest
zgodna z zaleceniami tejże poradni. - Udział w konkursach przedmiotowych i innego typu konkursach dotyczących wiadomości
i umiejętności z zakresu języka polskiego traktuje się jako wykazanie się zakresem wiadomości
i umiejętności wykraczających poza program nauczania. W przypadku wykazania się przez
ucznia wysokim poziomem wiedzy i umiejętności uczeń może otrzymać oceny pozytywne
od 4 do 6.
VI. Ilość form kontrolujących wiedzę i umiejętności uczniów podlegających ocenie:
- testy diagnozujące i sprawdzające – w miarę potrzeb,
- testy podsumowujące prace z lekturą – po omówieniu lektury lub lektur,
- samodzielne prace pisemne – dwa razy w półroczu,
- sprawdziany gramatyczne – po omówieniu danej partii materiału,
- testy ortograficzne – w miarę potrzeb,
- kartkówki – w miarę potrzeb,
- czytanie ze zrozumieniem – przynajmniej raz w półroczu,
- niewymienione formy – w miarę potrzeb
VII. Procentowe wskaźniki ocen ze sprawdzianów punktowanych:
ocena % zdobytych punktów
celujący 100
bardzo dobry 91 – 99
dobry 75 – 90
dostateczny 50 – 74
dopuszczający 30 – 49
niedostateczny 0 – 29
VIII. Dłuższa wypowiedź pisemna jest oceniana według następujących kryteriów:
- W większości prac pisemnych przyjmuje się następujące kryteria:
- realizacja tematu wypowiedzi – wypowiedź jest zgodna z formą wskazaną w poleceniu, w
wypowiedzi zostały ujęte wszystkie kluczowe elementy tematu; wypowiedź jest w całości na
temat; praca nie na temat może skutkować oceną niedostateczną; - charakterystyczne cechy wypowiedzi (elementy twórcze lub retoryczne) – pojawienie się
obowiązkowych elementów dla danej formy, konsekwencja wypowiedzi, logiczność zdarzeń,
wnikliwa argumentacja poparta przykładami; - kompetencje literackie i kulturowe – funkcjonalne wykorzystanie znajomości lektury wskazanej
w poleceniu; - kompozycja tekstu – zgodna z formą wskazaną w poleceniu, logiczność, spójność wypowiedzi,
wyodrębnienie akapitów; - styl wypowiedzi powinien być adekwatny do jej treści i formy oraz jednolity;
- poprawność językowa;
- poprawność ortograficzna;
- poprawność interpunkcyjna.
- W przypadku, gdy praca ucznia jest nieczytelna lub nie zawiera wymaganej minimalnej ilości słów, uczeń
otrzymuje ocenę niedostateczną. - Oznaczenia błędów w pracach pisemnych:
ort./ o. – błąd ortograficzny
int./ i. – błąd interpunkcyjny
jęz./ j. – błąd językowy w skład którego wchodzą błędy frazeologiczne, fleksyjne, słowotwórcze, składniowe,
stylistyczne
rzecz./rz. – błąd rzeczowy
log./l. – błąd logiczny
IX. Ogólne kryteria ustalania oceny śródrocznej i rocznej:
ocena kryterium
celujący (6)
Uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania
przedmiotu w danej klasie, samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia, biegle
posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych
i praktycznych z programu danej klasy, proponuje rozwiązania nietypowe, rozwiązuje
zadania o podwyższonym poziomie trudności, osiąga sukcesy w konkursach
i olimpiadach przedmiotowych.
bardzo dobry (5)
Uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania
języka polskiego w danej klasie oraz sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami,
rozwiązuje samodzielnie problemy teoretyczne i praktyczne ujęte programie nauczania,
potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowych
sytuacjach.
dobry (4)
Uczeń nie opanował w pełni wiadomości określonych programem nauczania języka
polskiego w danej klasie, ale opanował je na dobrym poziomie oraz poprawnie stosuje
wiadomości, wykonując samodzielnie typowe zadania teoretyczne lub praktyczne.
dostateczny (3)
Uczeń opanował wiadomości i umiejętności określone programem nauczania w danej
klasie na poziomie podstawowym oraz wykonuje zadania teoretyczne i praktyczne
o średnim stopniu trudności.
dopuszczający
(2)
Uczeń ma braki w opanowaniu poziomu koniecznego, ale braki te nie przekreślają
możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy z języka polskiego w ciągu
dalszej nauki oraz wykonuje zadania teoretyczne i praktyczne typowe, o niewielkim
stopniu trudności.
niedostateczny
(1)
Uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności określonych poziomem koniecznym
przedmiotu nauczania w danej klasie, a braki w wiadomościach i umiejętnościach
uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy z języka polskiego oraz nie jest w stanie
wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności.
X. Kryteria dalsze.
OCENA CELUJĄCY
Uczeń:
opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej realizowanej w danej klasie,
samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności,
czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować i interpretować
je w sposób pogłębiony i wnikliwy, posługując się terminologią z podstawy programowej,
posługuje się bogatym i różnorodnym słownictwem oraz poprawnym językiem zarówno w mowie,
jak i w piśmie,
aktywnie uczestniczy w lekcjach (może też pełnić funkcję asystenta nauczyciela),
z powodzeniem bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim,
tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, poprawne pod względem
kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym,
odznacza się samodzielnością i dojrzałością sądów,
współpracuje w zespole, często odgrywając rolę lidera,
wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze (kreatywność) przy odbiorze i analizie
tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi.
OCENA BARDZO DOBRY
Uczeń:
opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej realizowanej w danej klasie,
samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o znacznym stopniu trudności,
czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować je
samodzielnie, podejmuje próby interpretacji,
posługuje się bogatym słownictwem i poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie,
aktywnie uczestniczy w lekcjach,
bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim,
tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, w większości poprawne pod
względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym,
często angażuje się w zadania dodatkowe.
OCENA DOBRY
Uczeń:
w większości opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej realizowanej w danej
klasie,
samodzielnie rozwiązuje zadania o średnim stopniu trudności,
czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, samodzielnie odnajduje w nich
informacje,
w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych, ortograficznych
i stylistycznych,
bierze czynny udział w lekcji,
czasem wykonuje dodatkowe, nieobowiązkowe ćwiczenia.
OCENA DOSTATECZNY
Uczeń:
częściowo opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej realizowanej w danej klasie,
samodzielnie wykonuje tylko zadania łatwe; trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy
pomocy nauczyciela,
odnajduje w tekście informacje podane wprost, rozumie dosłowne znaczenie większości wyrazów
w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego,
w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia błędy językowe, ortograficzne i stylistyczne;
wypowiedzi cechuje ubogie słownictwo,
wypowiada się krótko, ale wypowiedź jest na ogół uporządkowana,
niekiedy popełnia rażące błędy językowe zakłócające komunikację,
rzadko aktywnie uczestniczy w lekcjach.
OCENA DOPUSZCZAJĄCY
Uczeń:
opanował w niewielkim stopniu umiejętności zapisane w podstawie programowej realizowanej
w danej klasie,
większość zadań, nawet łatwych, wykonuje jedynie z pomocą nauczyciela,
czyta niezbyt płynnie, niewłaściwie akcentuje wyrazy, nie stosuje odpowiedniej intonacji,
ma problemy z czytaniem tekstów kultury, ale podejmuje próby ich odbioru,
nie potrafi samodzielnie analizować i interpretować tekstów,
w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia rażące błędy utrudniające komunikację, ma ubogie
słownictwo i trudności z formułowaniem nawet prostych zdań,
nie jest aktywny na lekcjach, ale wykazuje chęć do pracy, stara się wykonywać polecenia
nauczyciela,
pracuje niesystematycznie, wymaga stałej zachęty do pracy.
OCENA NIEDOSTATECZNA
Uczeń:
nie opanował nawet podstawowych wiadomości, ma bardzo duże braki w wiedzy i umiejętnościach
z zakresu podstawy programowej realizowanej w danej klasie,
ma kłopoty z techniką czytania,
nie odnajduje w tekście informacji podanych wprost, nie rozumie dosłownego znaczenia wielu
wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego,
nie wykonuje zadań ani poleceń nauczyciela,
wykazuje się niechęcią do nauki,
nie angażuje się w pracę grupy.
XI. Ocenianie w czasie zdalnego nauczania.
W razie zaistnienia konieczności realizacji podstawy programowej za pomocą zdalnego nauczania
ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia będzie polegało na monitorowaniu jego wytworów pracy poprzez:
zdjęcia, filmiki i inne formy cyfrowe,
rozmowy telefoniczne, wideokonferencje, aplikacje Teams i Office,
dostępne komunikatory,
testy, kartkówki, karty pracy, notatki, inne formy sprawdzianów odesłane przez uczniów poprzez
pocztę elektroniczną lub aplikacje komunikacyjne, lub w formie papierowej.
W przypadku zdalnego lub hybrydowego nauczania skala ocen oraz kryteria oceniania są zgodne
z dotychczasowymi zasadami oceniania.
Zasady oceniania z języka polskiego w kształceniu zdalnym – obejmują ocenę wiadomości i umiejętności
wynikających z podstawy programowej ujętych w realizowanym programie nauczania oraz zaangażowanie
ucznia w nauczaniu „na odległość” z przedmiotu.
Uczeń odsyła zadanie w terminie podanym przez nauczyciela, w wyznaczony wcześniej sposób.
Zadania są sprawdzane zgodnie z dotychczasowymi kryteriami (poprawność merytoryczna, rzeczowa,
językowa, ortograficzna, interpunkcyjna, graficzna, pod kątem odpowiednich wyznaczników w zależności
od formy).
Ocenie podlegają wybrane przez nauczyciela zadania i ćwiczenia.
Wystawiona ocena zostaje wpisana do e-dziennika pod odpowiednią kategorią.
Uczeń otrzymuje informację zwrotną na temat pracy.
Uczeń, który nie odeśle zadania w wyznaczonym terminie lub nie bierze udziału w zajęciach on-line,
w czasie których jego aktywność może być oceniana, otrzymuje odpowiedni wpis w e-dzienniku w ramach
oceny zachowania. Jest to jedna z przesłanek do obniżenia oceny z zachowania, ma również znaczący
wpływ na ocenę roczną.
Uczeń ma możliwość poprawy oceny niedostatecznej w formie i terminie ustalonym przez nauczyciela (po
wcześniejszym zgłoszeniu chęci poprawy).
Uczeń ma prawo zgłosić problemy techniczne związane z odesłaniem pracy, problem zgłasza nauczycielowi
najpóźniej w terminie odesłania zadania i indywidualnie ustala inną możliwość przesłania pracy.
W przypadku powtarzających się trudności sytuacja zostaje zgłoszona rodzicowi za pomocą e-dziennika.
XII. Uwagi
Prace pisane przez uczniów w klasie pozostają w posiadaniu nauczyciela. Są one archiwizowane do końca
danego roku szkolnego. Uczniowie i rodzice po wcześniejszym umówieniu się z nauczycielem mają prawo
wglądu do tych prac.